HPV – Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
Ο HPV- ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων– είναι ένας DNA ιός, ο οποίος προσβάλλει το δέρμα και τους βλεννογόνους κατά κανόνα μέσω της σεξουαλικής επαφής. Προκαλεί σήμερα τη συχνότερη σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη. Αναφέρεται ότι περίπου 8 στα 10 σεξουαλικά ενεργά άτομα θα έρθουν σε επαφή με κάποιο HPV στέλεχος κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Έχουν αναγνωριστεί περισσότεροι από 150 τύποι του ιού, εκ των οποίων περίπου 30 αναφέρονται ως γεννητικοί και μπορούν να μεταδοθούν με τη σεξουαλική επαφή. Διακρίνονται σε χαμηλού κινδύνου, όπως π.χ. οι τύποι 6, 11, 42, 43, 44 κ.ά. και σε υψηλού κινδύνου όπως οι τύποι 16, 18, 31, 33, 45, 52 κ.ά.
Τι προκαλεί ο HPV;
Η μόλυνση από HPV κατά βάση προκαλεί ισόβια απλή φορεία χωρίς να επιφέρει καμία περαιτέρω αλλοίωση. Σε ένα μικρότερο ποσοστό μπορεί να προκαλέσει καλοήθεις θηλωματώδεις αλλοιώσεις δέρματος ή/και βλεννογόνων, τα γνωστά κονδυλώματα, για τα οποία ενοχοποιούνται κατά 99% τα χαμηλού κινδύνου στελέχη 6 & 11. Η μόλυνση ωστόσο από κάποιο υψηλού κινδύνου στέλεχος είναι δυνατόν να προκαλέσει κυτταρική δυσπλασία άλλοτε άλλου βαθμού (παθολογικό τεστ Παπανικολάου), καθώς και διηθητικό καρκίνο τραχήλου, κόλπου, αιδοίου, πρωκτού, πέους, στοματοφάρυγγα, αν αφεθούν χωρίς θεραπεία.
Πώς μεταδίδεται ο ιός;
Μεταδίδεται κατά κανόνα μέσω τριβής κατά τη σεξουαλική επαφή (κολπική, πρωκτική, στοματική) και εισχωρεί στο επιθήλιο μέσω μικροτραυματισμών που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια αυτής. Επίσης μπορεί να μεταδοθεί με κοινή χρήση σεξουαλικών βοηθημάτων. Έχει διαπιστωθεί επίσης κάθετη μετάδοση από μητέρα σε νεογνό κατά τον κολπικό τοκετό, εφόσον η μητέρα έχει εμφανή κονδυλώματα, προκαλώντας σε ένα πολύ μικρό ποσοστό (1/4000) νεογνική λαρυγγική θηλωμάτωση.
Προκαλεί συμπτώματα;
Στη μεγάλη πλειοψηφία των μολύνσεων δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα και ανιχνεύεται τυχαία κατά τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο (τεστ Παπανικολάου, HPV test). Στην περίπτωση των εξωτερικών κονδυλωμάτων ο/η ασθενής θα ψηλαφήσει ανώδυνο θηλωματώδες μόρφωμα στη γεννητική περιοχή σπανίως συνοδευόμενο από κνησμό. Τέλος, στην περίπτωση του διηθητικού καρκίνου του τραχήλου μπορεί να παρουσιαστεί κολπική υπερέκκριση, αιμορραγία μετά από επαφή ή αιμορραγία μεταξύ των περιόδων.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Οι εξετάσεις που διαθέτουμε είναι οι εξής: 1) HPV test: γίνεται ανίχνευση του DNA ή του mRNA των HPV με μοριακές τεχνικές, σε υλικό με κύτταρα που συλλέγονται από τον τράχηλο της μήτρας. 2) test Παπανικολάου: είναι κυτταρολογική εξέταση όπου εξετάζονται στο μικροσκόπιο κύτταρα που έχουν ληφθεί από τον τράχηλο της μήτρας και μπορούν να διαγνωστούν λοίμωξη από HPV, προκαρκινικές ή καρκινικές αλλοιώσεις με ευαισθησία έως 70%. 3) Κολποσκόπηση: εξετάζεται ολόκληρο το κατώτερο γεννητικό σύστημα της γυναίκας προκειμένου να εντοπιστούν προκαρκινικές αλλοιώσεις ή και καρκίνος με δυνατότητα λήψης βιοψίας από τις ύποπτες περιοχές.
Πώς μπορώ να προφυλαχθώ από τον HPV;
Ο μοναδικός αποτελεσματικός τρόπος προστασίας από τον ιό είναι ο εμβολιασμός πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών. Η χρήση προφυλακτικού σαφώς συνίσταται, παρόλα αυτά είναι αποτελεσματική σε ποσοστό ως 70%. Ο εμβολιασμός συστήνεται τόσο σε κορίτσια όσο και σε αγόρια ήδη από την ηλικία των 9 ετών και παρέχεται δωρεάν έως τα 18 έτη.Παρόλα αυτά έχει αποδειχθεί ότι δρα αποτελεσματικά και σε ηλικίες έως τα 45 έτη.
Πόσο ασφαλές είναι το εμβόλιο;
Το εμβόλιο έναντι του HPV κυκλοφορεί ήδη από το 2006 και έχουν πραγματοποιηθεί εκατομμύρια δόσεις παγκοσμίως έως τώρα χωρίς ιδιαίτερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Από το 2017 κυκλοφορεί το εννεαδύναμο εμβόλιο που προστατεύει από 7 ογκογόνα στελέχη (16, 18, 31, 33, 45, 52,58) και ταυτόχρονα από 2 χαμηλού κινδύνου στελέχη (6, 11). Συνολικά, η παρεχόμενη προστασία από την μελλοντική εμφάνιση καρκίνου του τραχήλου είναι της τάξεως του 90%. Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι περίπου εκείνες ενός παιδικού εμβολίου όπως το τοπικό ερύθημα στο σημείο εμβολιασμού και δεκατική πυρετική κίνηση.
Μην αμελείτε τον ετήσιο γυναικολογικό σας έλεγχο. Συμβουλευτείτε τον γυναικολόγο σας σε περίπτωση παθολογικού τεστ Παπανικολάου ή κολπικής αιμόρροιας.
Μαιευτήρας-Χειρουργός Γυναικολόγος
Πιστοποιημένη στη διαγνωστική κολποσκόπηση
Συνεργάτης Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης
