Η νοσογόνος παχυσαρκία αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη δημόσια υγεία σήμερα. Παρά τις συχνές παρανοήσεις γύρω από αυτήν, πρόκειται για μια χρόνια, προοδευτική και πολύπλευρη νόσο που απαιτεί ολοκληρωμένη προσέγγιση.
Παρακάτω αποσαφηνίζουμε τους πιο κοινούς μύθους σχετικά με τη νοσογόνο παχυσαρκία και τη βαριατρική χειρουργική, βασισμένοι σε επιστημονικά δεδομένα.
Μύθος 1: Η νοσογόνος παχυσαρκία δεν είναι νόσος.
Αλήθεια: Η νοσογόνος παχυσαρκία ορίζεται ως Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) > 30 και αποτελεί χρόνια, υποτροπιάζουσα ασθένεια που αυξάνει τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, από 1 δισεκατομμύριο παχύσαρκους το 2022, ο αριθμός αυτός αναμένεται να φτάσει τα 1,9 δισεκατομμύρια έως το 2035. Στην Ελλάδα, το 12,2% των ενηλίκων είναι παχύσαρκοι, με προβλέψεις να φτάσουν το 39% έως το 2035.
Μύθος 2: Οι άνθρωποι με νοσογόνο παχυσαρκία φταίνε οι ίδιοι, καθότι τρώνε πολύ και δεν ασκούνται.
Αλήθεια: Η νοσογόνος παχυσαρκία είναι πολυπαραγοντική νόσος, που επηρεάζεται από μεταβολικούς, γενετικούς, ορμονικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες, καθώς και από τις διατροφικές συνήθειες και τον τρόπο ζωής.
Μύθος 3: Όλοι οι πάσχοντες καταλαβαίνουν ότι έχουν νοσογόνο παχυσαρκία.
Αλήθεια: Συχνά η νόσος εξελίσσεται αθόρυβα, με ασυμπτωματική παρουσία συννοσηροτήτων όπως λανθάνων διαβήτης ή υπέρταση. Η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμη.
Μύθος 4: Οι άνθρωποι με νοσογόνο παχυσαρκία μπορούν να ζήσουν έχοντας παρόμοια υγεία και ποιότητα ζωής με τους ελλιποβαρείς.
Αλήθεια: Οι πάσχοντες έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης περισσότερων από 13 τύπους καρκίνου και μειωμένο προσδόκιμο ζωής κατά 6-9 χρόνια. Επίσης, επηρεάζεται σημαντικά η ψυχική υγεία.
Μύθος 5: Ένα παχύσαρκο παιδί, θα μετατρέψει απλά το «βάρος σε ύψος» και έτσι στην ενηλικίωση θα θεραπευτεί από τη νοσογόνο παχυσαρκία.
Αλήθεια: Η παιδική παχυσαρκία συχνά οδηγεί σε χρόνιο πρόβλημα στην ενήλικη ζωή. Υπάρχει αυξανόμενη τάση σε νέους ενήλικες, γεγονός που επηρεάζει την υγεία και την κοινωνική ζωή τους.
Μύθος 6: Όλοι οι ασθενείς χρειάζονται βαριατρική επέμβαση.
Αλήθεια: Η βαριατρική χειρουργική ενδείκνυται σε ΔΜΣ > 30 όταν έχουν αποτύχει άλλες μέθοδοι απώλειας βάρους, όπως δίαιτες, άσκηση και ψυχολογική υποστήριξη.
Μύθος 7: Η βαριατρική χειρουργική είναι πολύ επικίνδυνη.
Αλήθεια: Σε έμπειρα κέντρα και με κατάλληλο χειρουργό, οι επιπλοκές είναι ελάχιστες και συγκρίσιμες με άλλες χειρουργικές επεμβάσεις.
Μύθος 8: Ο προεγχειρητικός έλεγχος είναι εκτενής και κουραστικός.
Αλήθεια: Σε υγιείς ασθενείς απαιτείται περιορισμένος προεγχειρητικός έλεγχος, όπως αιματολογικές εξετάσεις και γαστροσκόπηση.
Μύθος 9: Οι περισσότεροι χειρουργοί μπορούν εύκολα να πραγματοποιήσουν ένα λαπαροσκοπικό γαστρικό μανίκι (sleeve gastrectomy) για την νοσογόνο παχυσαρκία.
Αλήθεια: Η βαριατρική χειρουργική απαιτεί εξειδίκευση και εμπειρία σε πολλούς τύπους επεμβάσεων, καθώς και μια διεπιστημονική ομάδα υποστήριξης.
Μύθος 10: Μετά τη χειρουργική επέμβαση, θα τρώω ελάχιστα.
Αλήθεια: Μετά τη χειρουργική επέμβαση απαιτείται σταδιακή επανένταξη τροφών, με υγρά, πολτοποιημένη και στη συνέχεια στερεή διατροφή, σε μικρά και θρεπτικά γεύματα 5-6 φορές ημερησίως.
Μύθος 11: Υπάρχει δυστυχώς μεγάλο ρίσκο να ξαναβάλω τα κιλά μου μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Αλήθεια: Η μακροχρόνια παρακολούθηση και υποστήριξη από τον βαριατρικό χειρουργό είναι το κλειδί για επιτυχία. Η βαριατρική επέμβαση ανοίγει το δρόμο για μια νέα, υγιή ζωή, επαναφέροντας την αυτοπεποίθηση και την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Θάνος Κακουλίδης, M.D., Med. Lic.
Χειρουργός ειδικευθείς στη Βαριατρική & Λαπαροσκοπική Χειρουργική
Συνεργάτης Γενικής Κλινικής Θεσσαλονίκης