4 πράγματα που δεν πρέπει να πείτε σε ένα άτομο που βιώνει κρίση πανικού
Σύγχυση, Φόβος, Αγωνία! Αυτά είναι τα συναισθήματα που βιώνει ένα άτομο εν μέσω μίας κρίσης πανικού. Η κρίση πανικού είναι ένα αιφνίδιο επεισόδιο έντονου φόβου που πυροδοτεί έντονες σωματικές αντιδράσεις, ενώ στην πραγματικότητα δεν απειλεί το άτομο κάποιος σοβαρός κίνδυνος. Για την ακρίβεια, τα άτομα που έχουν βιώσει την κρίση πανικού, την περιγράφουν ως μια αίσθηση πλήρους απώλειας ελέγχου.
Η κρίση πανικού μπορεί να εμφανιστεί μόνο μία ή δύο φορές κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου, συνήθως λόγω κάποιου στρεσογόνου γεγονότος. Σε περίπτωση που οι κρίσεις πανικού είναι συχνές, προκαλώντας στο άτομο φόβο και ανησυχίες πότε θα έρθει η επόμενη, τότε αναφερόμαστε σε διαταραχή πανικού και όχι σε μεμονωμένη κρίση πανικού.
Τουλάχιστον το 10% των ανθρώπων θα βιώσει κάποια στιγμή μία κρίση πανικού, που συνήθως προκαλείται από κάποιο αγχωτικό γεγονός, ενώ περίπου το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει γενικότερη διαταραχή πανικού. Οι περισσότεροι άνθρωποι αναπτύσσουν για πρώτη φορά τη διαταραχή όταν είναι περίπου στην ηλικία των 20-25 ετών. Η κατάσταση είναι περίπου δύο φορές πιο συχνή στις γυναίκες.
Πώς μπορώ να βοηθήσω ένα άτομο που βρίσκεται σε κρίση πανικού;
Παρ’όλο που πιθανότατα το πρώτο πράγμα που θα σκεφτείτε να πείτε σε ένα άτομο που βιώνει μια κρίση πανικού είναι να ηρεμήσει, δυστυχώς αυτό μπορεί να είναι λάθος για πάρα πολλούς λόγους.
Ένα άτομο που βιώνει τακτικά διαταραχές πανικού μπορεί να μάθει τις δεξιότητες αντιμετώπισης από έναν ψυχολόγο ή ειδικό νευρολόγο, αλλά είναι πραγματικά δύσκολο ένα τρίτο πρόσωπο να το βοηθήσει, ώστε να το ηρεμήσει και να το ανακουφίσει από τα συμπτώματα.
Ποιες είναι όμως οι 4 πιο σημαντικές φράσει που δεν πρέπει να πείτε ποτέ σε ένα άτομο που βιώνει μία κρίση ή μία διαταραχή πανικού;
- «Σταμάτα»
Αν μπορούσε να το σταματήσει, θα το έκανε! Όμως κατά τη διάρκεια μιας επίθεσης πανικού, το σώμα νιώθει πως βρίσκεται σε επικείμενο κίνδυνο και έτσι προσπαθεί να βρει τρόπους, ώστε να προστατευθεί από την υποτιθέμενη επίθεση που δέχεται και να επιβιώσει.
Σε εκείνη τη στιγμή, ο λογικός εγκέφαλος έχει σταματήσει τη λειτουργία του και ο συναισθηματικός εγκέφαλος έχει πλέον τον πλήρη έλεγχο. Πρόκειται για το μέρος του εγκεφάλου που δεν μπορεί να σκεφτεί λογικά και γι’αυτό δεν μπορεί το άτομο να αντιμετωπίσει άμεσα τα συμπτώματα που του προκαλεί η κρίση.
- «Είσαι μια χαρά»
Δυστυχώς για το άτομο που βιώνει την κρίση, εκείνη τη στιγμή, όχι, δεν θα πάνε όλα καλά. Άτομα που έχουν βιώσει μία κρίση πανικού, την περιγράφουν σαν κάποιος να τους είχε βάλει ένα πιστόλι στον κρόταφο. Ένιωθαν δηλαδή το ίδιο συναίσθημα απειλής για τη ζωή τους.
Ένας εξωτερικός παρατηρητής όμως δεν μπορεί να κατανοήσει τη συναισθηματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται το άτομο. Έτσι, μία έκφραση όπως το «είσαι μια χαρά», δεν προσφέρει την ανακούφιση που αποζητά το άτομο που βιώνει αυτήν την αγχωτική εμπειρία.
- «Δεν μπορείς να ηρεμήσεις;»
Φυσικά και όχι! Γιατί αν ήταν τόσο απλό να συμβεί, το ίδιο το άτομο θα το έκανε από μόνο του. Με τον τρόπο αυτό, δυστυχώς το στρεσάρετε περισσότερο και του δημιουργείτε επιπλέον άγχος.
- «Μην αγχώνεσαι!!!»
Το να δίνουμε συμβουλές – εντολές όπως «μην το σκέφτεσαι» ή «μην ανησυχείς για αυτό» μπορεί να επιδεινώσει σε σημαντικό βαθμό μια κρίση πανικού. Κάθε φορά που «λέμε» στον εγκέφαλό μας, ακόμα και υπό φυσιολογικές συνθήκες, να μην σκέφτεται κάτι ή να σταματήσει να το σκέφτεται, είναι σαν του το υπενθυμίζουμε συνεχώς με αποτέλεσμα να κάνει το αντίθετο από αυτό που του προστάζουμε. Φανταστείτε λοιπόν το αποτέλεσμα που μπορεί να έχει μία τέτοια συμβουλή σε ένα μυαλό που βρίσκεται σε σύγχυση.
Πώς να αναγνωρίσετε τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα στην κρίση πανικού μπορεί να είναι πολύ τρομακτικά και οδυνηρά ως εμπειρία για τον ασθενή, καθώς εμφανίζονται ξαφνικά, χωρίς προειδοποίηση και προφανή αιτία.
Τα σωματικά συμπτώματα σε μια κρίση πανικού είναι αντίστοιχα δυσάρεστα με τα ψυχολογικά. Συνήθως, οι δύο μορφές συμπτωμάτων συνυπάρχουν. Έτσι, μαζί με τις εμμονές και τις σκέψεις φόβου και τρόμου, τα άτομα με κάποια διαταραχή πανικού μπορούν να αντιμετωπίσουν σωματικά συμπτώματα όπως:
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Ναυτία
- Έντονη Εφίδρωση
- Ταχυκαρδία
- Ξαφνικά τρέμουλο
- Θολή όραση
Ταυτόχρονα, τα άτομα με διαταραχή πανικού αρχίζουν να φοβούνται για το πότε θα τους συμβεί η επόμενη κρίση, κάτι που προκαλεί έναν φαύλο κύκλο “φόβου της κρίσης πανικού” και αυξάνει την πιθανότητα να επέλθει όντως μια νέα κρίση πανικού. Επίσης, νιώθουν ισχυρό φόβο ότι συμβαίνει κάτι πολύ σοβαρό στην υγεία τους, ή ότι παθαίνουν εγκεφαλικό ή καρδιακό επεισόδιο, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα να νιώθουν πως χάνουν το μυαλό τους ή ότι σταδιακά τρελαίνονται.
Εάν πιστεύετε πως εσείς ή κάποιο δικό σας πρόσωπο βιώνει συχνά διαταραχές πανικού, απευθυνθείτε σε έναν ειδικό Νευρολόγο, ο οποίος θα σας συμβουλέψει για το πώς θα τις αντιμετωπίσετε αλλά παράλληλα θα κατευθύνει και τη σωστή θεραπευτική προσέγγιση.
