Ημερολόγιο Κύησης
ΠΑΡΟΧΕΣ

1. ΑΝΑ ΤΡΙΜΗΝΟ

Το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης θεωρείται το πιο κρίσιμο ως προς την ανάπτυξη του εμβρύου. Κατά τη διάρκεια αυτού, αναπτύσσεται τόσο ο κορμός όσο και τα εσωτερικά όργανα του εμβρύου. Πρόκειται για το τρίμηνο το οποίο χαρακτηρίζεται από την κυτταρική διαφοροποίηση προς τους διάφορους ιστούς. Οι αλλαγές στην καθημερινότητα της εγκύου μπορεί να αφορούν εύκολη κόπωση, ναυτία, συχνουρία και αίσθημα τάσης κατά τους μαστούς. Οι συναισθηματικές μεταπτώσεις επίσης μπορούν να κάνουν την εμφάνιση τους. Το δεύτερο τρίμηνο, συνήθως, χαρακτηρίζεται από λιγότερη κόπωση, λιγότερες ναυτίες, καλύτερο επίπεδο ξεκούρασης και ύπνου και περισσότερη ενέργεια. Όμως, σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα όπως δυσκοιλιότητα καύσος κατά το στομάχι και τον οισοφάγο και μυϊκές κράμπες. Επίσης, ένα ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός αποτελεί η αίσθηση της εμβρυϊκής κινητικότητας, συνήθως, μεταξύ 16ης και 22ης εβδομάδας. Πρόκειται για το τρίμηνο το οποίο χαρακτηρίζεται από τη ταχεία ανάπτυξη και ωρίμανση όλων των συστημάτων του εμβρυϊκού σώματος. Κατά το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, λόγω της μεγάλης αύξησης του εμβρύου, άρα και συνολικά της μήτρας, η έγκυος μπορεί να νοιώθει δυσκολία στην αναπνοή όπως και αϋπνία. Ακόμη, λόγω ελάττωσης των σφιγκτηριακών μηχανισμών μπορεί να υπάρχει ακράτεια ούρων έως κάποιο βαθμό. Κατά το τρίτο τρίμηνο ολοκληρώνεται το τελικό στάδιο της εμβρυϊκής ανάπτυξης κατά το οποίο, σχεδόν, όλα τα συστήματα κρίνονται ήδη ολοκληρωμένα. Κατά τον τελευταίο μήνα το έμβρυο θα λάβει θέση προς την έξοδο από την ενδομήτριο ζωή του.

2.ΑΝΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Πρώτη και δεύτερη εβδομάδα: Αν και ακούγεται περίεργο, δεν είστε ακόμη έγκυος! Συνήθως, η σύλληψη γίνεται περίπου δύο εβδομάδες μετά την τελευταία έμμηνο ρύση. Η μέτρηση των 40 εβδομάδων ξεκινά από αυτήν ακριβώς την τελευταία περίοδο.

Τρίτη εβδομάδα: Πραγματοποιείται η συνένωση του σπερματοζωαρίου με το ωάριο σε μια από τις δύο σάλπιγγες και σχηματίζεται ο ζυγώτης. Εάν γίνει γονιμοποίηση περισσοτέρων του ενός ωαρίου σχηματίζονται περισσότεροι του ενός, ζυγώτες (πολύδυμος κύηση). Σύντομα μετά τη γονιμοποίηση ο ζυγώτης μετακινείται από τη σάλπιγγα στην ενδομήτριο κοιλότητα. Συγχρόνως πραγματοποιείται διαίρεση σε πολλαπλά κύτταρα.

Τέταρτη εβδομάδα: Είναι η ιδιαίτερα σημαντική εβδομάδα της εμφύτευσης. Σε αυτήν τη χρονική περίοδο το έμβρυο είναι ακόμη στο στάδιο της βλαστοκύστης. Αρχίζει επίσης και ο σχηματισμός του πλακούντα.

Πέμπτη εβδομάδα: Σηματοδοτεί την έναρξη του εμβυονικού σταδίου. Έτσι, από αυτήν την εβδομάδα αρχίζει ο σχηματισμός του εγκεφάλου, της καρδιάς και άλλων οργάνων.

Έκτη εβδομάδα: Η ανάπτυξη του εμβρύου ακολουθεί γοργούς ρυθμούς. Η καρδιά αρχίζει να πάλλεται προκειμένου να διοχετεύσει αίμα στα αναπτυσσόμενα όργανα. Αν και ακόμη ιδιαίτερα μικρό σε μέγεθος, μπορούμε να διακρίνουμε τις καταβολές οι οποίες θα αναπτυχτούν σε άνω και κάτω άκρα. Το σχήμα είναι κυρτό σαν το κεφαλαίο λατινικό γράμμα C.

Έβδομη εβδομάδα: Είναι η εβδομάδα που χαρακτηρίζεται από την ταχεία ανάπτυξη του εγκεφάλου και του προσώπου του εμβρύου. Σχηματίζονται οι φακοί των οφθαλμών και τα ρουθούνια της μύτης. Τα άκρα αρχίζουν να φαίνονται ακόμη καλύτερα σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.

Όγδοη εβδομάδα: Εκτός από τη, γενικότερα, καλύτερη αναγνώριση των άνω και κάτω άκρων, αρχίζει ο σχηματισμός των δακτύλων. Το άνω χείλος και η μύτη έχουν ήδη σχηματιστεί. Μπορούμε να δούμε τα μάτια και τα αυτιά του εμβρύου. Ο κορμός του εμβρύου ισχυροποιείται. Το μήκος του εμβρύου είναι περίπου 11 με 14 χιλιοστά.

Ένατη εβδομάδα: Κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, συνεχίζει η ανάπτυξη των άνω και κάτω άκρων, των βλεφάρων και των αυτιών. Επίσης, αρχίζει η ανάπτυξη των οστών.Το μήκος του εμβρύου τώρα είναι περίπου 20 χιλιοστά.

Δέκατη εβδομάδα: Το σχήμα της κεφαλής γίνεται πιο στρογγυλό. Οι βλεφαρίδες αρχίζουν και κλείνουν προκειμένου να προφυλαχτούν οι αναπτυσσόμενοι οφθαλμοί.

Ενδέκατη εβδομάδα: Το μέγεθος της κεφαλής είναι περίπου το μισό του συνολικού μήκους του εμβρύου. Οι καταβολές των αυτιών είναι ακόμη χαμηλά στα πλάγια του κεφαλιού. Το εμβρυϊκό ήπαρ (συκώτι) αρχίζει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Κατά το τέλος αυτής της εβδομάδας τα γεννητικά όργανα αναπτύσσονται και διαφοροποιούνται είτε σε πέος είτε σε κλειτορίδα και μεγάλα χείλη αιδοίου. Το μέγεθος του εμβρύου είναι περίπου 50 χιλιοστά και ζυγίζει περίπου 8 γραμμάρια.

Δωδέκατη εβδομάδα: Σε αυτήν την εβδομάδα, όπου το μήκος του εμβρύου είναι περίπου 60 χιλιοστά, αρχίζει η ανάπτυξη των νυχιών στα χέρια. Το βάρος του εμβρύου είναι περίπου 14 γραμμάρια.

Δέκατη τρίτη εβδομάδα: Οι εντερικές έλικες οι οποίες κατά τις δύο, περίπου, προηγούμενες εβδομάδες αναπτύσσονταν στον ομφάλιο λώρο εισέρχονται μέσα στην κοιλιά. Επίσης, από αυτήν την εβδομάδα και μετά δημιουργούνται τα ούρα τα οποία και αποβάλλονται στο αμνιακό υγρό του σάκου.

Δέκατη τέταρτη εβδομάδα: Ο εμβρυϊκός σπλήνας αρχίζει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Το φύλο του εμβρύου είναι πλέον ξεκάθαρα ορατό. Κάποιες φορές όμως μπορεί και να αναγνωριστεί κατά τις επόμενες 1-2 εβδομάδες. Κατά την εβδομάδα αυτήν αρχίζει ο σχηματισμός των ωοθυλακίων για τα κορίτσια και του προστάτη για τα αγόρια. Το συνολικό μήκος του εμβρύου είναι περίπου 90 χιλιοστά ενώ το βάρος υπολογίζεται περίπου στα 40 γραμμάρια.

Δέκατη πέμπτη εβδομάδα: Η εβδομάδα αυτή χαρακτηρίζεται από ταχεία εξέλιξη του σκελετικού συστήματος με το σχηματισμό των οστών τα οποία θα φανούν, υπερηχογραφικά, σε λίγες εβδομάδες. Επίσης, ξεκινά και η δημιουργία του τριχωτού της κεφαλής.

Δέκατη έκτη εβδομάδα: Κατά την εβδομάδα αυτήν, τα μάτια του εμβρύου λαμβάνουν μια ολοένα και πιο πρόσθια θέση στο πρόσωπο, τα αυτιά πλησιάζουν την τελική τους θέση στα πλάγια της κεφαλης ενώ το στόμα μπορεί να κάνει κάποιες μικρές κινήσεις. Η κινητικότητα του εμβρύου γίνεται ολοένα και πιο συντονισμένη. Το μήκος του εμβρύου είναι περίπου 120 χιλιοστά.

Δέκατη έβδομη εβδομάδα: Η εβδομάδα αυτή χαρακτηρίζεται από την παραγωγή και εναπόθεση υποδορίου λίπους κάτω από το εμβρυϊκό δέρμα, κάτι που θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για την χορήγηση ενέργειας στο έμβρυο αλλά και για τη θερμορύθμιση αυτού μετά τη γέννηση.

Δέκατη όγδοη εβδομάδα: Κατά την εβδομάδα αυτή το έμβρυο πιθανώς να μπορεί να ακούσει ή καλύτερα να αντιληφθεί ήχους. Το βάρος του είναι περίπου 200 γραμμάρια και το μήκος περίπου 140 χιλιοστά.

Δέκατη ένατη εβδομάδα: Το έμβρυο αρχίζει να καλύπτεται από ένα παχύρευστο σμήγμα το οποίο ονομάζεται vernix caseosa. Αυτό θα προστατέψει το δέρμα του εμβρύου από τη μακροχρόνια έκθεση στο αμνιακό υγρό. Επίσης, κατά την εβδομάδα αυτήν αρχίζει ο σχηματισμός του κόλπου και της μήτρας στα κορίτσια.

Εικοστή εβδομάδα: Η κινητικότητα του εμβρύου είναι πλέον αισθητή, πιθανώς και από νωρίτερα. Το μήκος του εμβρύου είναι περίπου 160 χιλιοστά.

Εικοστή πρώτη εβδομάδα: Κατά την εβδομάδα αυτήν, το έμβρυο αποκτά τη δυνατότητα κατάποσης. Επίσης, αυξάνεται σταδιακά και η κινητικότητα του.

Εικοστή δεύτερη εβδομάδα: Τα μαλλιά είναι πλέον ορατά ενώ το βάρος υπολογίζεται περίπου στα 460 γραμμάρια και το μήκος στα 190 χιλιοστά.

Εικοστή τρίτη εβδομάδα: Το δέρμα είναι πλέον ρυτιδωμένο και λαμβάνει έναν χρωματισμό ροζ-κόκκινο. Επίσης, αρχίζει να κάνει γρήγορες κινήσεις των ματιών (Rapid Eye Movements).Αναπτύσσονται οι γευστικοί κάλυκες στη γλώσσα. Στα αγόρια, οι όρχεις αρχίζουν να κατεβαίνουν από την κοιλιακή χώρα προς το όσχεο. Σε ότι αφορά τα κορίτσια, η μήτρα και οι ωοθήκες βρίσκονται πλέον στην τελική τους θέση με όλο το δυναμικό σε ωάρια.

Εικοστή τέταρτη εβδομάδα: Τώρα πλέον, το έμβρυο κοιμάται και ξυπνάει με περιοδικότητα. Επίσης, συνεχίζει η ανάπτυξη των μαλλιών. Το μήκος του υπολογίζεται περίπου στα 210 χιλιοστά ενώ το βάρος περίπου στα 630 γραμμάρια.

Εικοστή πέμπτη εβδομάδα: Κατά την εβδομάδα αυτήν το έμβρυο μπορεί πλέον να απαντήσει, με κινήσεις, σε κάποιους οικείους ήχους, όπως για παράδειγμα, η φωνή σας.

Εικοστή έκτη εβδομάδα: Αρχίζει η παραγωγή του σημαντικότατου επιφανειοδραστικού παράγοντα (surfactant) ο οποίος είναι εκείνος που θα επιτρέψει την έκπτυξη των πνευμονικών κυψελίδων αμέσως μετά τη γέννηση (αναπνοή). Τα βάρος του εμβρύου υπολογίζεται στα 820, περίπου, γραμμάρια, ενώ, το μήκος του στα 230 χιλιοστά.

Εικοστή έβδομη εβδομάδα: Η εβδομάδα αυτή σηματοδοτεί το τέλος του δευτέρου τριμήνου. Η ανάπτυξη συνεχίζει με γοργούς ρυθμούς. Αυτό αφορά και την ωρίμανση τόσο του νευρικού συστήματος όσο και των πνευμόνων.

Εικοστή όγδοη εβδομάδα: Το έμβρυο μπορεί και ανοιγοκλείνει τα βλέφαρα των ματιών. Η ανάπτυξη συνεχίζει με γοργούς ρυθμούς. Το βάρος υπολογίζεται, περίπου, στα 1000 γραμμάρια.

Εικοστή ένατη εβδομάδα: Τα οστά του εμβρύου είναι πλέον πλήρως σχηματισμένα αλλά είναι ακόμη μαλακά και λυγίζουν εύκολα.

Τριακοστή εβδομάδα: Τώρα πλέον, τα μάτια του εμβρύου μπορούν να παραμένουν ορθάνοικτα για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Επίσης, η παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος πραγματοποιείται πλέον στον μυελό των οστών. Το βάρος υπολογίζεται στα 1300 γραμμάρια περίπου, ενώ, το μήκος στα 270 χιλιοστά.

Τριακοστή πρώτη εβδομάδα: Η ωρίμανση του κεντρικού νευρικού συστήματος είναι πλέον τέτοια που επιτρέπει τη θερμορύθμιση του εμβρυϊκού σώματος.

Τριακοστή δεύτερη εβδομάδα: Αν και ακόμη δεν έχει πραγματοποιηθεί η πλήρης ανάπτυξη των πνευμόνων, το έμβρυο αρχίζει κάποιες αναπνευστικές κινήσεις. Επίσης, το γαστρεντερικό σύστημα είναι πλέον ικανό να απορροφήσει μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως σίδηρο και ασβέστιο. Το βάρος υπολογίζεται, περίπου, στα 1700 γραμμάρια και το μήκος στα 280 χιλιοστά.

Τριακοστή τρίτη εβδομάδα: Το έμβρυο μπορεί πλέον να ανιχνεύσει ένα ισχυρό φως.

Τριακοστή τέταρτη εβδομάδα: Κατά την εβδομάδα αυτή ολοκληρώνεται σχεδόν η ανάπτυξη των νυχιών στα χέρια. Το σμήγμα το οποίο κάλυπτε προστατευτικά όλο το δέρμα αρχίζει να λεπταίνει. Το μήκος είναι περίπου 300 χιλιοστά.

Τριακοστή πέμπτη εβδομάδα: Από την εβδομάδα αυτήν, η ανάπτυξη ακολουθεί γοργούς ρυθμούς με μια αύξηση σωματικού βάρους της τάξης των 230 γραμμαρίων ανά εβδομάδα για τον επόμενο μήνα.

Τριακοστή έκτη εβδομάδα: Το έμβρυο καταλαμβάνει πλέον το μεγαλύτερο τμήμα του σάκου και οι κινήσεις του γίνονται πλέον πιο δύσκολα.

Τριακοστή έβδομη εβδομάδα: Τα όργανα του εμβρύου είναι πλέον σε θέση να λειτουργήσουν κανονικά. Το έμβρυο θεωρείται πλέον τελειόμηνο. Εφόσον μιλάμε για προβολή με το κεφάλι, αυτό αρχίζει να καταβαίνει ολοένα και περισσότερο μέσα στην πύελο. Εάν μιλάμε για ισχιακή προβολή, θα πρέπει να ακολουθήσει συζήτηση με τον μαιευτήρα για την περαιτέρω στρατηγική και αντιμετώπιση.

Τριακοστή όγδοη εβδομάδα: Ο εγκέφαλος του εμβρύου, αν και συνεχίζει να αναπτύσσεται και μετά τη γέννηση, ζυγίζει πλέον περίπου 400 γραμμάρια. Το συνολικό σωματικό του βάρος είναι περίπου 2900 γραμμάρια.

Τριακοστή ένατη εβδομάδα: Στα αγόρια, οι όρχεις συνεχίζουν την κάθοδο τους προς το όσχεο. Ο πλακούντας συνεχίζει και τροφοδοτεί το έμβρυο με αντισώματα τα οποία θα χρειαστούν για την καταπολέμηση πιθανών λοιμώξεων άμεσα μετά την γέννηση. Φυσικά, ο θηλασμός διατηρεί αυτήν την αθρόα τροφοδοσία σε αντισώματα μετά τη γέννηση.

Τεσσαρακοστή εβδομάδα: Σηματοδοτείται το τελείωμα της κυοφορίας, αν και το νεογνό μπορεί να γεννηθεί μετά από σχετική παράταση ή αντίθετα λίγο νωρίτερα. Το μήκος του φτάνει περίπου τα 450 με 500 χιλιοστά ενώ το βάρος τα 2900 γραμμάρια ή και περισσότερο.

Γράφει: Δρ. Παπαδόπουλος Σ. Μιχαήλ
Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Συνεργάτης Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

Πηγές: webmd.com (WebMD)
mayoclinic.org (Mayo Clinic)
ucsfhealth.org (UCSF Medical Center – University of California San Francisco)
medicinenet.com (Medicine Net)
fitpregnancy.com