Ελάχιστα επεμβατική χειρουργική: Εφαρμόσιμη και στον αρχόμενο καρκίνο ωοθήκης
Επιτυχής λαπαροσκοπική, χειρουργική αντιμετώπιση αρχόμενου καρκίνου ωοθήκης πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 9 Ιουλίου στη Εuromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης. Συγκεκριμένα, διενεργήθηκε επιτυχώς σε ασθενή με αρχόμενο καρκίνο ωοθήκης λαπαροσκοπική, παρααορτική λεμφαδενεκτομή μέσω της οπισθοπεριτοναϊκής προσπέλασης, ένας τύπος προσπέλασης ο οποίος έχει διενεργηθεί ελάχιστες φορές στον ελλαδικό χώρο. Παράλληλα, διενεργήθηκε λαπαροσκοπική υστερεκτομή (αφαίρεση μήτρας) μετά των εξαρτημάτων, πυελική λεμφαδενεκτομή (αφαίρεση πυελικών λεμφαδένων) και επιπλεκτομή (αφαίρεση μείζονος επιπλόου), καθιστώντας εφικτή την πλήρη σταδιοποίηση της ασθενούς αποκλειστικά λαπαροσκοπικά.
Επικεφαλής και ενεργών την επέμβαση ήταν ο Δρ. Σταμάτιος Πετούσης, χειρουργός γυναικολόγος-μαιευτήρας, ο οποίος διαθέτει τον επίσημο τίτλο εξειδίκευσης στη Γυναικολογική Ογκολογία από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Γυναικολογικής Ογκολογίας (ESGO). Η χειρουργική ομάδα πλαισιώθηκε από την Δρα Χρυσούλα Μαργιούλα-Σιάρκου, χειρουργό γυναικολόγο-μαιευτήρα με μετεκπαίδευση στη Γυναικολογική Ογκολογία και τον Dr. Frederic Guyon, πρόεδρο της Γαλλικής Εταιρείας Γυναικολογικής Ογκολογίας, ο οποίος τίμησε την επέμβαση με την παρουσία του, ενώ αναισθησιολόγος της επέμβασης ήταν ο κ. Ελευθέριος Σπύρου.
Η διάρκεια της επέμβασης ήταν συνολικά 5 ώρες, ενώ η ασθενής εξήλθε ανεπίπλεκτη τη 2η μετεγχειρητική ημέρα.
Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου
Είναι σημαντικό να τονιστεί καταρχήν ότι ο καρκίνος της ωοθήκης στο αρχικό στάδιο του είναι μια νόσος που δύναται να αντιμετωπιστεί πλήρως λαπαροσκοπικά, γεγονός απόλυτα συμβατό με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Γυναικολογικής Ογκολογίας. Ο βασικός στόχος της επέμβασης είναι αφενός η εξαίρεση της νόσου αφετέρου η πλήρης σταδιοποίηση, δηλαδή η εξαίρεση εκείνων των ιστών των οποίων η ιστολογική εξέταση θα αποκαλύψει το τελικό στάδιο της νόσου και θα καθορίσει την περαιτέρω απαιτούμενη θεραπεία.
Στο πλαίσιο της χειρουργικής σταδιοποίησης απαραίτητη στον αρχόμενο καρκίνο ωοθήκης είναι η αφαίρεση των παραορτικών λεμφαδένων, δηλαδή των λεμφαδενών που εντοπίζονται κατά μήκος της αορτής και της κάτω κοίλης φλέβας μέχρι το ύψος της φλέβας που αιματώνει τον αριστερό νεφρό. Όπως γίνεται αντιληπτό, η παραορτική λεμφαδενεκτομή είναι μια επέμβαση με μεγάλη νοσηρότητα εξαιτίας της αυξημένης πιθανότητας τραυματισμού αγγείων.
Επιπρόσθετα, η πιθανή διενέργεια παρααορτικής λεμφαδενεκτομής με την παραδοσιακή ανοικτή μέθοδο προϋποθέτει τη διενέργεια κάθετης υπερυπομφάλιας τομής πολλών εκατοστών και συνοδά οδηγεί σε μετεγχειρητική νοσηλεία πολλών ημέρων με δυσκολότερη κινητοποίηση του εντέρου και γενικά του μετεγχειρητικού ασθενούς. Παράλληλα, η ανοικτή παρααορτική λεμφαδενεκτομή αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα μετεγχειρητικής λοίμωξης του χειρουργικού τραύματος, που μπορεί τελικά να καθυστερήσει την ίδια την έναρξη της χημειοθεραπείας, αν αυτή απαιτηθεί.
Η λαπαροσκοπική προσέγγιση λοιπόν προσφέρει:
- Μικρότερη διάρκεια μετεγχειρητικής νοσηλείας (2-3 ημερών κατά μέσο όρο)
- Μικρότερες (ως 1 εκατοστό) χειρουργικές τομές
- Ταχύτερη μετεγχειρητική κινητοποίηση
Η οπισθοπεριτοναϊκή προσέγγιση της παρααορτικής λεμφαδενεκτομής, τεχνική που περιγράφηκε για πρώτη φορά στη Γαλλία από τους Daniel Dargent και Denis Querleu, δίνει τη δυνατότητα αφαίρεσης των παρααορτικών λεμφαδένων χειρουργώντας πίσω από το περιτόναιο, τη μεμβράνη δηλαδή που περικλείει τα περισσότερα ενδοκοιλιακά όργανα. Επομένως, δίνει τη δυνατότητα πραγματοποίησης της επέμβασης πίσω από το επίπεδο του λεπτού εντέρου, μειώνοντας σημαντικά την πιθανότητα εντερικού τραυματισμού, καθώς και γενικότερα την πιθανότητα μετεγχειρητικής παράλυσης εντερικής λειτουργίας.
Συμπερασματικά, η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική είναι εφαρμόσιμη και στην αντιμετώπιση του καρκίνου ωοθήκης αρχικού σταδίου. Η οπισθοπεριτοναϊκή προσέγγιση της παρααορτικής λεμφαδενεκτομής ενισχύει περαιτέρω τα πολλαπλά οφέλη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, ανοίγοντας νέους ορίζοντες περαιτέρω μείωσης της χειρουργικής νοσηρότητας στον γυναικολογικό ογκολογικό ασθενή.
Σταμάτιος Ν. Πετούσης
Γυναικολόγος Χειρουργός- Μαιευτήρας, εξειδικευμένος στη Γυναικολογική Ογκολογία (ESGO Diploma)
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ.
Συνεργάτης Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης